M harfiyle başlayan atasözleri ve anlamları
Mum dibine ışık vermez.
(En eğitimli, en nadide insanların insanları aydınlatırken kendisine çok yakın olanları yeterince aydınlatamadığına vurgu yapılan bu sözde, başkalarına ders verir ve ikaz ederken kendi yakınlarımızın durumunu görmeye de bir ikaz vardır. Ayrıca başkalarına yardım için çırpınan kimselerin kendi yakın çevrelerine aynı özenle yaklaşmadığına, yaklaşamadığına da işaret vardır.)
Mal canın yongasıdır
(Mal canın bir parçasıdır demektir. Anlatılmak istenen şey bu dünyada yaşarken huzurlu ve mutlu olabilmek için sahip olduğumuz şeylerin bize maddi ve manevi destek sağladığıdır ki bunlara gelecek bir zarar tıpkı bedenimize gelmiş gibi bizim canımızı yakar demektir.)
Misafir misafiri istemez, ev sahibi hiçbirini istemez.
(Ev sahibinin misafir istemediğini, gelen misafirin ise geliş maksadına bağlı olarak kendisi üzerine başka bir misafir istemediğine dair söylenmiş sözdür. Misafir, gittiği yere başka bir misafirin gelmesini istemez. Gönlü ister ki bütün ağırlamalar, ikramlar kendisine yapılsın. Ev sahibi ise her misafire ayrı ayrı hizmet etmek zorunda kalır. Bazen hiç misafir gelmese de rahatım bozulmasa diye düşünür.)
Misafirin ahmağı ev sahibini ağırlar.
(Misafir, gittiği yerde ağırlanması, izzet ikram yapılması gereken kişidir. Normal olan ve olması gereken budur. Ama ahmak misafir, ev sahibinin kurnazlığı ile kendisini bir anda hizmet eder bulabilir manasına söylenmiş sözdür. Vazifesi olmadığı halde başkasının görev ve sorumluluk alanına gereksiz yere giren nice ahmaklar vardır ki, bu halleri yüzünden hem başkalarına rezil olur, hem yorulurlar, hemde ellerine birşey geçmez.)
Maşa varken elini ateşe sokma
(Her işin bir kolaylığı ve usulü vardır. Bunu bilmek ve uygulamak gerekir ki bunlar yapılmaz, kulaktan doğma , bilimsel olmayan usullerle o işe girişilirse zarar görülmesi kaçınılmazdır manasınadır.)
Misafirin iyisi geçer gider kuş gibi, misafirin kötüsü oturur baykuş gibi.
(Misafir sohbet, muhabbet, hasret gidermek, ziyaret ve yardım etmek gibi güzel niyetlerle gelen kimsedir ve bunların geliş maksatlarının güzelliği misafirlik ettikleri anlara da yansır ve ev sahibine yük olmaz, bıkkınlık ve ızdırap vermezler. Bu insanların misafirliği tatlı ve zahmetsiz geçer. Bir de baykuş misali kara haber getiren, dedikodu yapan, açık arayan, iftira ve gıybet illetine bulaşan misafirler vardır ki ev sahibini sıkar. Bu insanların ikramlarla ve evin eşyalarıyla ilgili bile eleştirileri ve burun kıvırmaları ev sahibine eziyetten sayılır.)
Minareyi çalan kılıfını hazırlar
(En büyük ahlaksızlıkları yapanlar bile mazeret üretmede, bahaneler arkasına saklanmada, yalan söylemede beceri sahibidir manasınadır. Bu kötülükleri yapanlar zaten uzun süredir hasis karakterleri gereği o kötülüğü planladığından ilk akla gelmeyecek tedbirler geliştirebilirler.)
Meyve veren ağacı taşlarlar
(Başarılı ,insanları kıskanan, zarar vermek maksadıyla haksız yere eleştiren pekçok insan vardır, olacaktır manasına söylenmiş bir sözdür.)
Mal sahibi,mülk sahibi, Hani bunun ilk sahibi, Mal da yalan mülk de yalan, Var biraz da sen oyalan.
(Bu dünyada esas olan adam gibi helalinden ve onurla yaşamaktır. Sahip olunan mal, servet ve evlatlar hepsi geçici dünya süsüdür ve sahtedir. Gerçek mutluluk ve saadet dürüstlük ve sevgidedir manasınadır.)